คนสาบสูญ

คดีร้องให้เป็นบุคคลสาบสูญ

คนสาบสูญ คือ บุคคลที่ไปเสียจากภูมิลำเนา โดยไม่มีใครรู้แน่ว่ายังมีชีวิตอยู่หรือไม่ เป็นเวลา 5 ปี และในพฤติการณ์พิเศษ เช่น สงคราม ให้ลดเวลาคงเหลือ 2 ปี

ผู้มีสิทธิร้องขอ

1. ผู้มีส่วนได้เสีย เช่น บิดา มารดา บุตร สามี ภริยา เจ้าหนี้ เป็นต้น

2. พนักงานอัยการ

เขตอำนาจศาล

1. ศาลจังหวัดที่มูลคดีเกิด (สถานที่สาบสูญ)

2. ศาลจังหวัดที่ผู้ร้องมีภูมิลำเนา (ตามทะเบียนบ้าน)

ผลของคำสั่งศาลให้เป็นคนสาญสูญ

1. ให้ถือว่าบุคคลนั้นถึงแก่ความตาย เมื่อครบกำหนด 5 ปี หรือ 2 ปี นับแต่วันที่หายไป แล้วแต่กรณี

2. สิทธิหน้าที่ของบุคคลนั้นย่อมระงับลง ทรัพย์สิน(กองมรดก) จึงตกแก่ทายาททันที

3. ถือเป็นเหตุหย่าตาม ป.พ.พ. มาตรา 1516(5) 

หากต่อมาพิสูจน์ได้ว่าคนที่สาบสูญนั้นยังคงมีชีวิตอยู่ หรือตายในเวลาอื่นผิดไปจากเวลาที่กฎหมายกำหนดสันนิษฐานไว้

   คนสาบสูญนั้นเอง ผู้มีส่วนได้เสีย หรือพนักงานอัยการ ร้องขอให้ศาลเพิกถอนคำสั่งได้

   แต่การถอนคำสั่งนี้ ย่อมไม่กระทบกระเทือนถึงความสมบูรณ์แห่งการทั้งหลายอันได้ทำไปโดยสุจริต ในระหว่างเวลาตั้งแต่ศาลมีคำสั่งให้เป็นคนสาบสูญจนถึงเวลาถอนคำสั่งนั้น

   บุคคลผู้ได้ทรัพย์สินมา เนื่องจากการที่ศาลสั่งให้บุคคลใดเป็นคนสาบสูญ แต่ต้องเสียสิทธิของตนไป เพราะศาลสั่งถอนคำสั่งให้บุคคลนั้นเป็นคนสาบสูญ ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยลาภมิควรได้ มาใช้บังคับโดยอนุโลม

เอกสาร / หลักฐาน ประกอบการยื่นคำร้อง

1. ทะเบียนบ้าน บัตรประจำตัวประชาชนของผู้ขอ และคนสาบสูญ

2. เอกสารที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างผู้ขอกับคนสาบสูญ เช่น ทะเบียนสมรส สูติบัตร การจดทะเบียนรับรองบุตร เป็นต้น

3. บันทึกประจำวันของเจ้าหน้าที่ตำรวจที่รับแจ้งเหตุว่าบุคคลนั้นสูญหาย

4. หลักฐานอื่นๆ เช่น ประกาศหนังสือพิมพ์ หรือใบเปลี่ยนชื่อนามสกุล เป็นต้น

5. บัญชีรายชื่อผู้สูญหาย กรณีสูญหายจากภัยพิบัติ ที่กระทรวงยุติธรรมประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ตัวอย่าง คำพิพากษาศาลฎีกา ที่น่าสนใจ

ประเด็น : หายไป 20 ปี ไม่ทราบเป็นตายร้ายดีอย่างไร ถือเป็นคนสาญสูญ

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1672/2511

   ในคดีที่ผู้ร้องร้องขอให้บิดาของผู้ร้องเป็นคนสาบสูญ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 64 และมีผู้คัดค้านเข้ามาในคดี เมื่อพยานหลักฐานของผู้ร้องและผู้คัดค้านไม่มีใครทราบแน่ว่า บิดาผู้ร้องเป็นตายร้ายดีอย่างไร แต่เมื่อฟังได้ว่าบิดาผู้ร้องไปจากภูมิลำเนาได้ 20 ปีเศษแล้ว โดยไม่กลับมาอีกเลย กรณีจึงต้องด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 64 ในอันที่จะมีคำสั่งให้บิดาผู้ร้องเป็นคนสาบสูญได้

ประเด็น : ศาลสั่งให้เป็นคนสาญสูญ ถือว่าถึงแก่ความตาย จึงมีสิทธิได้รับเงินฌาปนกิจสงเคราะห์

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5513/2552

   ล. ถูกศาลสั่งให้เป็นคนสาบสูญมีผลเท่ากับ ล.ถึงแก่ความตาย และเมื่อ ล. เป็นสมาชิกของจำเลย ย่อมมีสิทธิที่จะได้รับเงินฌาปนกิจสงเคราะห์ เพื่อจัดการศพและสงเคราะห์ครอบครัว โดยโจทก์ซึ่งเป็นภริยา ล. เป็นผู้ได้รับผลประโยชน์ดังกล่าว ข้ออ้างของจำเลยว่า หากไร้ซึ่งศพที่จะต้องจัดการแล้วจำเลยไม่อาจจ่ายเงินค่าจัดการศพได้นั้น รับฟังไม่ได้ ดังนั้น การเป็นคนสาบสูญตามคำสั่งศาลเป็นเหตุให้จำเลยต้องจ่ายเงินฌาปนกิจสงเคราะห์

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่เกี่ยวข้อง

มาตรา 61 ถ้าบุคคลใดได้ไปจากภูมิลำเนาหรือถิ่นที่อยู่ และไม่มีใครรู้แน่ว่าบุคคลนั้นยังมีชีวิตอยู่หรือไม่ตลอดระยะเวลา 5 ปี เมื่อผู้มีส่วนได้เสียหรือพนักงานอัยการร้องขอ ศาลจะสั่งให้บุคคลนั้นเป็นคนสาบสูญก็ได้

   ระยะเวลาตามวรรคหนึ่งให้ลดเหลือ 2 ปี

   (1) นับแต่วันที่การรบหรือสงครามสิ้นสุดลง ถ้าบุคคลนั้นอยู่ในการรบหรือสงคราม และหายไปในการรบหรือสงครามดังกล่าว

   (2) นับแต่วันที่ยานพาหนะที่บุคคลนั้นเดินทาง อับปาง ถูกทำลาย หรือสูญหายไป

   (3) นับแต่วันที่เหตุอันตรายแก่ชีวิตนอกจากที่ระบุไว้ใน (1) หรือ (2) ได้ผ่านพ้นไป ถ้าบุคคลนั้นตกอยู่ในอันตรายเช่นว่านั้น

มาตรา 62 บุคคลซึ่งศาลได้มีคำสั่งให้เป็นคนสาบสูญ ให้ถือว่าถึงแก่ความตายเมื่อครบกำหนดระยะเวลาดังที่ระบุไว้ในมาตรา 61

มาตรา 63 เมื่อบุคคลผู้ถูกศาลสั่งให้เป็นคนสาบสูญนั้นเอง หรือผู้มีส่วนได้เสียหรือพนักงานอัยการร้องขอต่อศาล และพิสูจน์ได้ว่าบุคคลผู้ถูกศาลสั่งให้เป็นคนสาบสูญนั้นยังคงมีชีวิตอยู่ก็ดี หรือว่าตายในเวลาอื่นผิดไปจากเวลาดังระบุไว้ในมาตรา 62 ก็ดี ให้ศาลสั่งถอนคำสั่งให้เป็นคนสาบสูญนั้น แต่การถอนคำสั่งนี้ย่อมไม่กระทบกระเทือนถึงความสมบูรณ์แห่งการทั้งหลายอันได้ทำไปโดยสุจริตในระหว่างเวลาตั้งแต่ศาลมีคำสั่งให้เป็นคนสาบสูญจนถึงเวลาถอนคำสั่งนั้น

   บุคคลผู้ได้ทรัพย์สินมาเนื่องแต่การที่ศาลสั่งให้บุคคลใดเป็นคนสาบสูญ แต่ต้องเสียสิทธิของตนไปเพราะศาลสั่งถอนคำสั่งให้บุคคลนั้นเป็นคนสาบสูญ ให้นำบทบัญญัติว่าด้วยลาภมิควรได้แห่งประมวลกฎหมายนี้มาใช้บังคับโดยอนุโลม

มาตรา 64 คำสั่งศาลให้เป็นคนสาบสูญหรือคำสั่งถอนคำสั่งให้เป็นคนสาบสูญ ให้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา

รับว่าความทั่วประเทศ ทนายคดีคนสาบสูญ

ยินดีให้คำปรึกษากฎหมาย

ติดต่อทนายธนู โทร 083 4248098

LINE ID : @tn13

เปิดบริการทุกวัน เวลา 7.00 - 20.00 น.

ช่องทางการติดต่อ กดที่ไอคอน